Anafilaksi, zehir, yiyecek veya ilaca karşı ciddi bir alerjik reaksiyondur. Şiddetli alerjisi olan bazı insanlar için, alerjenlerine maruz kalmak, anafilaksi adı verilen yaşamı tehdit eden bir reaksiyona neden olabilir. Çoğu vakaya arı sokması veya yer fıstığı gibi alerjiye neden olduğu bilinen yiyecekleri yemesi neden olur. Belirtiler, alerjene maruz kaldıktan sonraki dakikalar içinde ortaya çıkabilir.
Anafilaksi, anafilaktik şok olarak bilinen döküntü, düşük nabız ve şok gibi bir dizi semptomlara neden olur. Hemen tedavi edilmezse bu ölümcül olabilir.
Teşhis konulduktan sonra, doktorunuz her zaman yanınızda epinefrin adı verilen bir ilaç taşımanızı tavsiye edecektir. Bu ilaç, gelecekteki reaksiyonların yaşamı tehdit etmesini önleyebilir.
Anafilaksi belirtileri
Anafilaksi veya anafilaktik şok belirtileri genellikle alerjenle temasa geçtikten hemen sonra ortaya çıkar. Bunlar şunları içerebilir:
- Karın ağrısı
- Kaygı
- Bilinç bulanıklığı, konfüzyon
- Öksürme
- Döküntü
- Konuşma bozukluğu
- Yüzün şişmesi
- Nefes almada zorluk
- Düşük nabız
- Hırıltılı solunum
- Yutma güçlüğü
- Kaşıntı
- Ağız ve boğazda şişme
- Mide bulantısı
- Şok
Anafilaksi teşhisi
Aşağıdaki belirtiler mevcutsa ve bu belirtiler hızla ortaya çıktıysa, büyük olasılıkla anafilaksi tanısı alırsınız:
- Zihin bulanıklığı
- Boğaz şişmesi
- Halsizlik veya baş dönmesi
- Mavi ten
- Hızlı veya anormal kalp atış hızı
- Yüzün şişmesi
- Kurdeşen
- Düşük kan basıncı
- Hırıltılı solunum
Anafilaksi Nasıl Tedavi Edilir?
Siz veya yakınınızdaki biri anafilaksi semptomları geliştirmeye başlarsa, derhal tıbbi yardım isteyiniz.
Geçmiş bir atak geçirdiyseniz ve doktorunuz bu gibi durumlarda epinefrin kullanmanızı önerdiyse, öncelikle ilacınızı kullanıp sonrasında tıbbi yardım isteyin.
Anafilaksi yaşayan birine yardım ediyorsanız, yardımın yolda olduğuna dair güvence verin. Kişiyi sırt üstü yatırın. Ayaklarını biraz yukarı kaldırın ve bir battaniyeyle örtün.
Kişi bir canlı tarafında sokulmuşsa, iğnenin çıkartılmasını sağlayın. Cımbız kullanmaktan kaçının. İğneyi sıkmak daha fazla zehir enjekte edecektir. Kişinin acil alerji ilacı varsa, ona uygulayın. Nefes almakta güçlük çekiyorsa, kişiye ağızdan ilaç vermeye çalışmayın.
Kişinin solunumu veya kalbi durmuşsa, kardiyopulmoner resüsitasyona (CPR) ihtiyacı olacaktır. İlk yardım eğitimi almış biri tarafından hiç vakit kaybetmeden yaşam desteğine başlanması gereklidir.
Hastanede, anafilaksi hastalarına, reaksiyonu en aza indirmek için adrenalin verilir. Bu ilacı halihazırda kendinize uyguladıysanız veya birisinin size uygulamasını sağladıysanız, doktorunuza bildirin. Adrenalin dozajı hassas olarak ayarlanması gereken ilaçtır. Fazladan uygulanması farklı sorunlara yol açabilir.
Ek olarak, oksijen, kortizon, antihistaminik veya hızlı etkili bir beta agonist inhaler alabilirsiniz.
Sağlık profesyonelleri, hastalar ve hasta yakınları için anafilaksi tedavi algoritması yazımızı inceleyebilirsiniz.
