Kalsitonin nedir ?
Kalsitonin (tirokalsitonin), tiroid bezindeki C hücreleri olarak adlandırılan parafoliküler hücreler tarafından üretilen bir hormondur. Kalsitonin, paratiroid hormonunun etkisine karşı, kandaki kalsiyum ve fosfat seviyelerinin düzenlenmesine yardımcı olur. Kalsitoninin ana etkisi kemik üzerindedir. Kemikte kalsiyum ve fosfat birikimini arttırır ve kandaki kalsiyum ve fosfat seviyelerini düşürür.
Kalsitonin, iki ana mekanizma ile kandaki kalsiyum seviyelerini azaltır:
- Kemiğin parçalamaktan sorumlu hücreleri olan osteoklastların aktivitesini engeller. Kemik parçalandığında, kemikte bulunan kalsiyum kan dolaşımına salınır. Bu nedenle osteoklastların kalsitonin tarafından inhibisyonu, kana salınan kalsiyum miktarını doğrudan azaltır. Ancak bu inhibisyonun kısa ömürlü olduğu gösterilmiştir.
- Ayrıca böbreklerde kalsiyum emilimini azaltabilir ve bu da yine düşük kan kalsiyum seviyelerine yol açar.
Kalsitonin düşüklüğü veya yüksekliğinin genellikle hiçbir belirtiye sebep olmaması dolayısıyla önemi net anlaşılamamaktadır. Tiroid bezleri alınan hastalarda kalsitonin hormonu hemen hemen hiç olmaz, ancak sonuçta hiçbir semptom göstermezler.
Kalsitonin hormonu salgılanması doğrudan kandaki kalsiyum seviyeleri tarafından kontrol edilir. Kandaki kalsiyum seviyesi yükselmeye başladığında, vücut kalsitonin salgısını arttırarak ile yanıt verir. Kalsiyum seviyeleri düştüğünde, kalsitonin seviyeleri de düşer.
Kalsitonin düşüklüğü
Kalsitonin miktarının çok az olması sonucunda vücutta herhangi bir klinik etki görülmemektedir. Tiroid bezi alınmış ve kanlarında saptanamayan kalsitonin seviyeleri olan hastalar bunun sonucunda herhangi bir olumsuz semptom veya belirti göstermezler.
Kalsitonin yüksekliği
Kalsitonin yüksekliğinin vücut üzerinde doğrudan zararlı bir etkisi yok gibi görünüyor.
Medüller tiroid kanseri , tiroid bezindeki kalsitonin salgılayan C hücrelerinden kaynaklanan nadir bir kanser türüdür. Bazen multipl endokrin neoplazi tip 2a ve multipl endokrin neoplazi tip 2b ile ilişkilidir . Medüller tiroid kanserli hastaların kan dolaşımında yüksek kalsitonin seviyeleri vardır. Bununla birlikte, bu yüksek kalsitonin seviyelerinin, doğrudan bir nedensel faktör değil, bu durumun bir sonucu olduğuna dikkat etmek önemlidir.
Akciğer kanserleri, insulinomalar ve VIPoma denilen başka pankreas tümörlerinde de kalsitonin düzeyleri yükselebilmektedir
Kalsitonin içeren ilaçlar
Kalsitonin içeren ilaçlar, hiperkalsemi ve kemiğin Paget hastalığını tedavi etmek için kullanılır. Ancak bifosfonatlar gibi daha yeni ilaçların kullanıma girmesiyle kullanımları artık çok sınırlıdır.
Kalsitonin içeren ilaçların listesi aşağıda yer almaktadır:
- Miacalcin Nazal
- Miacalcin
- Fortical
, tiroid bezindeki C hücreleri olarak adlandırılan parafoliküler hücreler tarafından üretilen bir hormondur.){kind=link}