Lenfoma Nedir ?
Lenfoma, vücüdun enfeksiyonlarla savaşmasında yardımcı olan bağışıklık sisteminin lenfosit isimli beyaz kan hücrelerinde ortaya çıkan bir lenfatik sistem kanseridir.
İki ana lenfoma türü vardır.
- Non-Hodgkin Lenfoma (Hodgkin Olmayan Lenfoma)
- Hodgkin Lenfoma
Lenfoma temelde iki ana türe ayrılsada kendi içinde 60 civarında alt türü vardır. Bu türlerin herbiri tedaviye farklı cevap verir ve kendilerine özel tedaviler gerektirebilir. Günümüzde tedavi seçeneklerinde yaşanan gelişmeler ile lenfoma tedavisinde çok başarılı sonuçlar alınabilmektedir. Bir çok durumda hastalık tamamen ortadan kaldırılabilmekte veya uzunca yıllar kontrol altında tutulabilmektedir.
Doktorunuz lenfomanızın türüne, hastalığınızın evresine ve sağlığınızla ilgili diğer tüm kriterleri göz önüne alarak sizin için en uygun tedaviyi planlayacaktır.
Lenfomanın Nedenleri
Bilim insanları, lenfomaya neyin neden olduğunu tam olarak açıklayamamakla birlikte, hastalığın detayları hakkında son yıllarda çok önemli keşifler yapılmıştır. Bu keşifler hastalığın tedavi seçenekleri konusunda da ilerlemelere sebep olmuştur.
Lenfomanın nedenleri ile ilişkili olan bazı durumlar aşağıda listelenmektedir.
- Non-Hodgkin lenfoma için 60 yaş ve üzeri yaşa sahip olmak
- Hodgkin lenfoma için 15-40 yaş arası veya 55 yaş üzeri yaşa sahip olmak
- Bazı alt türler için erkeklerde sıklık daha fazladır
- HIV/AIDS, organ nakli veya diğer bağışıklık sistemi hastalıkları
- Romatoid artrit , Sjögren sendromu, lupus veya çölyak hastalığı gibi bağışıklık sistemi hastalıkları
- Epstein-Barr, Hepatit C veya HTLV-1 gibi bir virüse maruz kalmak
- Yakın akrabalarda lenfoma öyküsü
- Bazı kimyasallara maruz kalmak
- Radyasyon tedavisi görmüş olmak
Lenfomanın Belirtileri
Lenfomanın rastlanan belirtileri şunlardır;
- Boyun, koltuk altı ve kasıkta enfeksiyona bağlı olmaksızın şişmiş lenf bezleri
- Öksürük
- Nefes darlığı
- Ateş
- Gece terlemeleri
- Yorgunluk
- Kilo kaybı
- Kaşıntı
Bu belirtiler lenfoma dışında birçok hastalıkta karşımıza çıkabilir. Lenfoma ile ile ilgili kesin tanı için mutlaka doktorunuza danışın.
Lenfoma Teşhisi
Lenfoma için rutin tarama yoktur. Bir kişinin sürekli viral semptomları varsa, bir doktora görünmelidir.
Doktor, hastanın kişisel ve aile tıbbi geçmişi hakkında sorular soracak ve diğer koşulları ekarte etmeye çalışacaktır.
Ayrıca, şişmelerin meydana gelebileceği karın ve çene, boyun, kasık ve koltukaltı muayeneleri de dahil olmak üzere fiziksel bir muayene yapacaklardır. Doktor, lenf bezlerinin yakınındaki enfeksiyon bulgularını arayacaktır, çünkü bu çoğu şişlik vakasını açıklayabilir.
Kesin tanı için doktorunuzun sizden isteyebileceği tetkiler şunlardır;
- Lenf bezi biyopsisi, Kemik iliği aspirasyonu veya biyopsi: Kemik iliği aspirayonu veya biyopsisinde doktorunuz, kemik iliğinden sıvıyı veya dokuyu çıkarmak için bir iğne kullanır.Lenf bezi biyopsisinde ise, ince bir iğne ile lenf bezinin içinden bir doku örneği alınabileceği gibi lenf bezinin komple çıkarılmasıda gerekebilir. Lenfomanın kesin tanısı ve türünün tespiti için en güvenilir yöntemdir.
- Göğüs röntgeni: Göğsünüzün iç görüntüsünü almak için düşük dozlarda radyasyon kullanır.
- MR : Vücudunuzdaki organ ve yapıların resimlerini çekmek için güçlü mıknatıslar ve radyo dalgaları kullanır.
- PET taraması : Vücudunuzdaki kanser hücrelerini aramak için radyoaktif bir madde kullanır.
- Moleküler testler: Doktorunuzun hangi tür lenfoma olduğunu tespit etmesine yardımcı olmak için kanser hücrelerinde genlerde, proteinlerde ve diğer maddelerde değişiklikler arar.
- Kan testleri: Bunlar, belirli hücrelerin sayısını, diğer maddelerin seviyelerini veya kanınızdaki enfeksiyon kanıtını kontrol eder.
Lenfoma Tedavisi
- Biyolojik terapi : Canlı mikroorganizmaları vücuda sokarak bağışıklık sistemini kanser hücrelerine saldırmak için uyaran ilaç tedavisidir.
- Antikor tedavisi : Kanser antijenleriyle savaşmak için kan dolaşımına sentetik antikorlar yerleştirilir.
- Kemoterapi : Agresif ilaç tedavisi kanser hücrelerini öldürmek için kullanılır.
- Radyoimmünoterapi : Bu , onları yok etmek için doğrudan kanserli B hücrelerine ve T hücrelerine yüksek güçlü radyoaktif dozlar sağlar.
- Radyasyon tedavisi : Küçük kanser alanlarına odaklanmak için kullanılır.
- Kök hücre nakli : Yüksek doz kemoterapi veya radyasyon tedavisi sonrası hasar görmüş kemik iliğini geri kazanabilir .
- Steroidler : Bunlar lenfoma tedavisi için enjekte edilebilir.
- Cerrahi : Bu, lenfoma yayıldıktan sonra dalağı veya diğer organları çıkarmak için kullanılabilir. Cerrahi genellikle biyopsi materyali elde etmek için kullanılır
