Saman nezlesi nedir?
Alerjik rinit veya burun alerjisi olarak da bilinen saman nezlesi mevsimsel, yıl boyu süren bir şekilde olabilir. Rinit, burun tahrişi veya iltihabı anlamına gelmektedir.
Saman nezlesi belirtileri genellikle şunları içerir:
- burun akması
- burun tıkanıklığı
- hapşırma
- sulu, kırmızı veya kaşıntılı gözler
- öksürme
- kaşıntılı boğaz veya damak
- kaşıntılı burun
- sinüs basıncı ve ağrısı
- kaşınan cilt
Saman nezlesi tedavi edilmezse semptomlar uzun süreli olabilir.
Her ne kadar saman nezlesi belirtileri ve soğuk algınlığı belirtileri benzer görünse de, en büyük fark, soğuk algınlığının ateş ve vücut ağrısına neden olacağıdır. Her iki durum için tedaviler çok farklıdır.
| Fark | Saman Nezlesi | Soğuk Algınlığı |
| Zamanlama | Saman nezlesi bir alerjene maruz kaldıktan hemen sonra başlar. | Soğuk algınlığı virüse maruz kaldıktan bir ila üç gün sonra başlar. |
| Süre | Saman nezlesi, alerjenlere maruz kaldığınız sürece, genellikle birkaç hafta sürer. | Soğuk algınlığı genellikle sadece üç ila yedi gün sürer. |
| Belirtiler | Saman nezlesi, ince, sulu bir akıntı ile burun akıntısı üretir. | Soğuk algınlığı burun akıntısı, daha koyu renkli olabilir. |
| Ateş | Saman nezlesi ateşe neden olmaz. | Soğuk algınlığı ateşe neden olur. |
Saman nezlesine benzer semptomlara aşağıdaki durumlarda sebep olabilir:
- sinüzit
- enfektif rinit
- üst solunum yolu enfeksiyonu
- tahriş edici rinit, (fiziksel değişikliklere veya kimyasallara maruz kalma sonucu)
Saman nezlesinin tersine, bu hastalıklar ateşe de neden olabilir.
Bebeklerde ve çocuklarda saman nezlesi semptomları
Saman nezlesi çocuklarda oldukça yaygındır, ancak 3 yaşından önce nadiren gelişirler. Özellikle bebeklerde ve çocuklarda alerji semptomlarını tedavi etmek önemlidir. Ciddi saman nezlesi semptomları astım, sinüzit veya kronik kulak enfeksiyonları gibi uzun vadeli sağlık sorunlarına neden olabilir. Son araştırmalar, genetiğin çocuğunuzun saman nezlesi yanında astım gelişip gelişmeyeceğini gösterebileceğini göstermektedir.
Küçük çocuklar, saman nezlesi semptomları ile başa çıkmada daha fazla sorun yaşayabilir. Saman nezlesi semptomları konsantrasyonlarını ve uyku düzenlerini etkileyebilir. Bazen belirtiler soğuk algınlığı ile karışır. Fakat soğuk algınlığı ile aasındaki ayrım için ateş önemli bir belirteçtir. Saman nezlesinde çocuğunuzun ateşi olmayacaktır.
Saman nezlesinin uzun vadeli semptomları nelerdir?
Saman nezlesi belirtileri genellikle belirli bir alerjene maruz kaldıktan hemen sonra başlar. Bu semptomların birkaç günden daha fazla sürmesi aşağıdaki sorunlara neden olabilir:
- kulak tıkanması
- boğaz ağrısı
- koku alma duyusunda azalma
- baş ağrısı
- göz altındaki koyu halkalar
- yorgunluk
- sinirlilik
- göz altı şişliği
Bu semptomları uzun süreli yaşamak aşağıdakileri olumsuz yönde etkileyebilir:
- uyku kalitesi
- astım belirtileri
- Semptomlar faaliyetleri daha az eğlenceli hale getirebileceği veya işte ve okulda daha az üretken olmanıza ve hatta evde kalmanızı gerektirebileceği için yaşam kalitesi olumsuz yönde etkilenir
- kulak enfeksiyonları, özellikle çocuklarda
- alerjen gözün üzerindeki zarı tahriş ettiğinde ortaya çıkan alerjik konjonktivit
- sürekli tıkanıklık nedeniyle sinüzit olabilen sinüs iltihabı
Saman nezlesini neler tetikliyor?
Belirtileriniz yılın zamanına, nerede yaşadığınıza ve ne tür alerjileriniz olduğuna bağlı olarak değişebilir. Bu faktörleri bilmek semptomlarınıza hazırlanmanıza yardımcı olabilir. İlkbaharın erken dönemleri genellikle mevsimsel alerjileri olan insanları etkiler, ancak doğa yılın farklı zamanlarında çiçek açar. Örneğin:
- Ağaç poleni erken ilkbaharda daha yaygındır.
- Çimen poleni bahar ve yaz sonunda daha yaygındır.
- Kanarya otu poleni sonbaharda daha yaygındır.
- Polen alerjileri, rüzgarın polen taşıdığı sıcak ve kurak günlerde daha kötü olabilir.
Ancak, iç mekan alerjenlerine alerjiniz varsa, saman nezlesi semptomlarınız tüm yıl boyunca ortaya çıkabilir. Kapalı ortam alerjenleri şunları içerir:
- toz akarları
- evcil hayvan
- hamamböceği
- küf ve mantar sporları
Bazen bu alerjenlere yönelik semptomlar da mevsimsel olarak ortaya çıkabilir. Sporların küflenme alerjileri, ılık veya daha fazla nemli havalarda daha kötü olma eğilimindedir.
Saman nezlesi semptomlarını kötüleştiren durumlar nelerdir?
Saman nezlesi semptomları diğer tahriş edici maddeler tarafından daha da kötüleştirilebilir. Bunun nedeni, saman nezlesinin burun zarında iltihaplanmaya neden olması ve burnunuzu havadaki tahriş edici maddelere karşı daha hassas hale getirmesidir.
Bu tahriş edici maddeler şunlardır:
- odun dumanı
- hava kirliliği
- tütün dumanı
- rüzgar
- aerosol spreyleri
- güçlü koku
- sıcaklıktaki değişiklikler
- nemdeki değişiklikler
- tahriş edici dumanlar
Saman nezlesi nasıl tedavi edilir?
Belirtilerinizi azaltmanıza yardımcı olacak ev tedavi planları mevcuttur. Doktorunuz sizin için uygun ilaç gruplarını reçete edecektir. Medikal tedavi dışında uygulayabileceğiniz yöntemler; odalarınızı düzenli olarak temizleyerek ve havalandırarak toz ve küfle temas etme olasılığını azaltabilirsiniz. Dış mekan alerjileri için polen sayısını ve rüzgar hızını belirten bir hava uygulamasını telefonunuza indirerek takip edebilirsiniz.
Diğer yaşam tarzı değişiklikleri şunlardır:
- polenlerin girmesini önlemek için camları kapalı tutmak
- dışarıdayken gözlerini örtmek için güneş gözlüğü takmak
- nemi kontrol etmek için bir nem alma cihazının kullanılması
- hayvanları sevdikten sonra ellerini yıkamak veya havadar bir alanda onlarla etkileşim kurmak
Burun tıkanıklığını gidermek için tuzlu su spreyleri kullanmayı deneyin. Bu seçenekler ayrıca boğaz ağrısına katkıda bulunan postnazal akıntıyı da azaltabilir.
Çocuklar için tedavi seçenekleri:
- suni gözyaşı
- salin nazal yıkama
- antihistaminikler
Zerdeçallı yiyeceklerin veya içeceklerin tüketilmesi semptomlarınız üzerinde olumlu yönde etkili olabilir. Zerdeçal, anti-alerjik ve doğal dekonjestan özellikler içerir. Çalışmalarda zerdeçalın alerjik reaksiyonları bastırdığını bulundu.
Diğer alternatif tedavilerin yararları hakkında daha az kanıt vardır, ancak bazı insanlar bir takım yiyecekleri diyetlerine ekledikten sonra olumlu bir fark hissederler. Bu yiyecekler şunlardır:
- petasites bitkisi, PA içermeyen
- spirulina
- kırmızıbiber
- C vitamini
- balık yağı
Balın ayrıca mevsimsel alerjileri azaltmaya yardımcı olduğu düşünülmektedir. Arılara alerjisi olanlar işlenmemiş balları ve diğer arı ürünlerini tüketmemelidir.
