Tiroidektomi, tiroid bezinin tamamının veya bir kısmının cerrahi olarak çıkarılmasıdır. Halk arasında, tiroid ameliyatı veya guatr ameliyatı olarak adlandırılmaktadır. Tiroidektomi, tiroid kanseri, tiroid nodülleri, guatr ve hipertiroidizm gibi tiroid bozukluklarını tedavi etmek için kullanılır.
Tiroidektomi, geleneksel olarak boynun önünde küçük bir yatay kesi ile gerçekleştirilen minimal invaziv bir ameliyattır. Bazı durumlarda, ağız içinden izsiz tiroid ameliyatı yapılabilmektedir. Tiroidektomi, 3-5 cm uzunluğunda bir kesiden, hafif bir genel anestezi ile yapılır. Ameliyattan sonra genellikle bir gece hastanede yatmanız gerekir. Tiroidektomi olan hastaların neredeyse tamamı ben geç bir hafta içinde işlerine ve diğer günlük faaliyetlerine sorunsuz bir şekilde devam edebilir. Tiroid dokusunun ne kadarının çıkarıldığına bağlı olarak, tiroidektomi sonrasında tiroid hormonu kullanmanız gerekebilir.
Tiroidektomi türleri
Tiroidektomi, tiroid bezinin tek lobunun veya her iki lobunun çıkarılmasına göre ve lobların tamamının veya kısmı olarak çıkarılmasına göre farklı şekilde adlandırılır. Bunlar aşağıda açıklanmaktadır:
Açık cerrahi
Açık cerrahi, tiroidektomi için en çok uygulanan yöntemdir. Ameliyat boynun ön bölgesinden, yaklaşık 3- 5 cm’lik bir kesiden, genel anestezi ile yapılmaktadır. Ameliyat genellikle 1-2 saat sürer.
Operasyondan sonra ameliyat izini en az indirerek, kozmetik olarak en iyi sonucu elde etmek için kesi boyundaki doğal bir kat izinin üzerine denk getirilmeye çalışılır.
Tiroidektomi sırasında paratiroid bezlerini ve ses tellerinin sinirlerini korumak, cerrahınızın dikkat edeceği unsurlar olacaktır.
Burada cerrahın tecrübesi çok önemlidir.
Ses tellerine giden sinir ve paratiroid bezlerini korumak için cerrahi büyüteç gözlük kullanılır.
Tiroid cerrahisinde yoğun kullanılmaya başlayan sinir monitörizasyonu cerrahı sesli ve görsel olarak uyararak sinirlerin hasar görme olasılığını minimuma indirmektedir.
Açık cerrahi tiroidektomi sonrasında hasta ertesi gün taburcu olabilir ve 3ün ila bir hafta sonrası iş ve sosyal hayatına kaldığı yerden devam edebilir.
Transoral tiroidektomi
Transoral tiroidektomi, izsiz tiroid ameliyatı olarak bilinmektedir. Ağız içinden laparoskopik aletlerle yapılır. 2018 yılından beri her yıl daha fazla sayıda uygulanmaktadır. Tiroid ameliyatından sonra boyundaki küçük ameliyat izinden endişe edenler için çok iyi bir seçenektir. Transoral tiroidektomi, genel anesteziyle yapılır. Ameliyat süresi yaklaşık 2-3 saattir. Açık cerrahide olduğu gibi hastalar işlemin ertesi günü hastaneden taburcu olabilir ve 1 hafta içinde günlük yaşamlarına geri dönebilir.
Ancak transoral tiroidektomi tüm hastalar için uygun olmayabilir. Bu yöntemin uygulanabilmesi için aşağıdaki kriterlere uygunluk aranmaktadır.
- En büyük nodülün boyutu 5cm’den küçük olmalıdır.
- Tiroid bezinin boyutu 10 cm’den küçük olmalıdır.
- Tiroid bezinin hacmi 45 mL’den küçük olmalıdır.
- Graves hastalığı veya Hashimoto tiroiditi uygulamaya engel değildir.
- İnce iğne aspirasyon biyopsisi veya ultrasonografi malignite değerlendirmesi yapılmış olması gereklidir. Malignite veya malignite şüphesi olan vakalarada açık cerrahi tercih edilmektedir.
- 2 cm den küçük papiller kanserler için yapanlar vardır.
- Lenf nodu metastazı olmaması gereklidir.
- Baş boyun bölgesinde daha önce ışınlama uygulanmamış olmalıdır
- Doku hasarı daha fazla olacağı için seçilmiş hastalara uygulanabilir.
Transaksiller tiroidektomi
Transaksiller tiroidektomi, koltuk altı ve göğüs bölgesinden laparoskopik aletler kullanılarak yapılan tiroid ameliyatı türüdür. Halk arasında, koltuk altından tiroid ameliyatı olarak bilinmektedir. Bu yöntemde her iki koltuk altı ve meme başı kenarında 5 mm’lik kesiler yapTransaksiller tiroidektomi, koltuk altı ve göğüs bölgesinden laparoskopik aletler kullanılarak yapılan tiroid ameliyatı türüdür. Halk arasında, koltuk altından tiroid ameliyatı olarak bilinmektedir. Bu yöntemde her iki koltuk altı ve meme başı kenarında 5 mm’lik kesiler yapılarak endoskopik aletler yardımı ile ameliyat yapılmaktadır. Endoskopik yöntemde kullanılan kamera yardımı ile anatomik yapılar çok daha büyük görülmekte ve ses tellerine giden sinir ve paratiroid bezleri gibi ameliyat sırasında korunması gereken unsurlar konusunda cerraha büyük kolaylık sağlamaktadır. Kozmetik olarak çok başarılı kabul edilen, boyunda ameliyat izi bırakmayan bir yöntemdir. Ameliyatın başarı oranı ve komplikasyon oranı genel olarak açık cerrahi ile çok yakın oranlara sahiptir.
Total tiroidektomi nedir ?
Total tiroidektomi, tüm tiroid dokusunun çıkarıldığı cerrahi yöntemdir. Frozen inceleme olarak adlandırılan ameliyat sırasında yapılan patolojik inceleme sırasında veya ameliyattan önce yapılan biyopsi sonucuna göre çevre lenf dokularında çıkarılması gerekebilmektedir. Tiroid kanseri vakalarında uygulanan temel cerrahi yöntemdir. Ancak sadece kanser vakalarında uygulanmaz, multi nodüler guatr, hipertiroidi gibi hastalıkların tedavisinde de kullanılmaktadır. Total tiroidektomi ve diğer yöntemler arasında (tecrübeli tiroid cerrahlarınca yapıldığında) uygulanma şekli, iyileşme süresi gibi parametreler açısından bir farklılık bulunmaktadır. Total tiroidektomi uygulanan hastaların ameliyattan sonra ömür boyu tiroid hormonu kullanması gerekecektir.
Bilateral total tiroidektomi terimi tiroid loblarının iki taraflı olarak çıkarıldığını belirtmek ve uygulanan yöntemi lobektomiden ayrıştırmak için kullanılır.
Subtotal tiroidektomi nedir ?
Subtotal tiroidektomi, tiroid bezinin çoğunluğunun çıkarıldığı ancak yaklaşık 4 gr kadar tiroid dokusunun bırakıldığı cerrahi yöntemdir. Böylelikle tiroid fonksiyonları korunabilir.
Günümüzde ameliyat sonu kalan dokuda nüks oranı yüksek olduğundan çok tercih edilmez. Nadiren Graves hastalığında kullanılır.
Subtotal tiroidektomiye oldukça yakın bir teknik totale yakın tiroidektomi yöntemidir. Totale yakın tiroidektomide yaklaşık 1 gr kadar tiroid dokusu bırakılır.
Paratiroid bez beslenmesini korumak için kullanılabilir.
Bilateral subtotal tiroidektomi, hem sol hemde sağ tiroid lobunun büyük bir kısmının çıkarıldığı, her lobda yaklaşık 2 gr tiroid dokusunun bırakıldığı cerrahi yöntemdir.
Hartley-Dunhill prosedürü, bir tarafta doku bırakmaksızın diğer tarafta 4 gram ağırlığında dokunun bırakıldığı cerrahi yöntemdir.
Lobektomi nedir ?
Tiroid bezinin bir lobunun tamamen çıkartılıp, diğer lobunun korunduğu cerrahi yöntemdir
Tek taraflı sıcak nodül, uygun vakalarda küçük papiller kanser hastaları için kullanılır. Lobektomide tiroid fonksiyonları normale yakın olarak korunur. Uygulama yöntemi olarak açık cerrahi veya endoskopik cerrahi kullanılabilir. Lobektomi için ameliyat öncesi ve sonrası süreçler diğer tiroidektomi yöntemleriyle aynıdır.
Frozen inceleme prosedürü nedir?
Frozen prosedürü, genellikle onkolojik cerrahilerde kullanılan bir patolojik inceleme metodudur. Ameliyat esnasında alınan doku veya diğer materyaller ameliyat devam ederken incelenir. Hızlı bir patolojik incelemeden geçirilen materyal hakkında patolog iyi huylu veya kötü huylu olarak bir ön görüş belirtir. Bu işlem aslında bir patoloji konsultasyonudur. Buradan gelen sonuca göre cerrah, işlemle ilgili cerrahi sınırları belirler. Eğer görüş kötü huylu olarak gelirse, cerrah daha geniş bir doku ve çevre dokuların çıkarılmasını sağlayacaktır. Frozen patoloji incelemesi tekrarlayan cerrahi girişimleri azaltır ve cerrahi başarıyı ilk ameliyatta sağlar.
Tiroidektomi riskleri
Her ameliyatta olduğu gibi, tiroid ameliyatı da genel anesteziklere karşı olumsuz reaksiyon riski vardır. Bu risk çok nadirdir.
Diğer riskler arasında kanama ve enfeksiyon yer alır. Günümüzde sıklıkla kullanılan damar mühürleyici cihazlar kullanıldığında nadiren görülebilir.
Tiroid cerrahisine özgü riskler nadiren ortaya çıkar. Bununla birlikte, en yaygın iki risk şunlardır:
- Gırtlak sinirlerinde hasar (ses tellerinize bağlı sinirler)
- Paratiroid bezlerinde hasar (vücudunuzdaki kalsiyum seviyesini kontrol eden bezler)
- Tecrübeli tiroid cerrahlarının ameliyatlarında hasar oranı çok düşer.
Takviyeler düşük kalsiyum seviyelerini ( hipokalsemi ) tedavi edebilir. Tedaviye mümkün olan en kısa sürede başlamalıdır. Hipokalsemi gelişenlerin, yaklaşık yüzde 75’i 1 yıl içinde iyileşir.
Tiroidektomi sonrası
Ameliyattan sonraki gün normal aktivitelerinizin çoğuna devam edebilirsiniz. Bununla birlikte, yüksek etkili egzersiz gibi yorucu faaliyetlerde bulunmak için en az 10 gün veya doktorunuz size izin verene kadar bekleyin.
Muhtemelen birkaç gün boğazınızda ağrı hissedeceksiniz. Ağrıyı gidermek için ibuprofen veya parasetamol gibi ağrı kesici ilaçları alabilirsiniz. Bu ilaçlar rahatlama sağlamazsa, doktorunuz daha güçlü ağrı kesici ilaçlar reçete edebilir.
Ameliyattan sonra hipotiroidizm gelişebilir . Bu meydana gelirse, doktorunuz hormon seviyenizi dengeye getirmeye yardımcı olmak için bir çeşit Levotiroksin veya Euthyrox adı verilen sentetik tiroid hormonu reçete edecektir. Sizin için en iyi dozu bulmak için birkaç ayarlama ve kan testi gerekebilir.
