Mide Kanseri

Mide kanseri, genellikle (yaklaşık %95’inde) mide duvarlarının iç astarında (glandüler yapıda) başlayıp, kanser ilerledikçe mide duvarının daha derinlerine nüfuz ettiği kanser türüdür. Mide kanseri, görülme sıklığı olarak, tüm kanser türleri arasında 5. sırada yer almaktadır. Mide kanseri, erkeklerde kadınlara oranla yaklaşık iki kat daha fazla görülmektedir. Yaş, görülme sıklığını etkileyen en önemli faktörlerden biridir. 30 yaşın altında çok nadirdir, 30 yaşından itibaren görülme sıklığı artmaya başlar ve 60 yaş civarında pik yapar.

Mide kanseri genellikle yavaş ilerler ancak erken evrede belirti vermediği için bu aşamada teşhis edilmesi oldukça zordur. Belirtilerin ilerlemesiyle birlikte genellikle tanı ileri aşamalarda konulur. Güney Kore ve Japonya gibi daha yoğun tarama programı uygulayan ülkelerde hastalığın daha erken evrede tanınma oldukça artmıştır.

Mide kanserinin, en sık görülen türü mide adenokarsinomudur. Adenokarsinom haricinde midede lenfoma, mezenkimal tümörler, sarkom ve nöroendokrin karsinom gibi tümörler de gelişebilir.

Mide kanseri belirtileri nelerdir?

Maalesef, erken evre mide kanserinin herhangi bir belirtisi yoktur. Bu durum hastalığın erken evrede tespit edilmesini zorlaştırmaktadır.

Hastalık ilerledikçe ortaya çıkan belirtiler aşağıda listelenmektedir:

• Mide bulantısı ve kusma
• Sık mide ekşimesi
• Bazen ani kilo kaybının eşlik ettiği iştah kaybı
• Sürekli şişkinlik
• Erken tokluk hissi (az miktarda yedikten sonra oluşan yoğun tokluk hissi)
• Dışkıda gözle görünür veya gizli kan
• Göğüste ağrı
• Sarılık
• Aşırı yorgunluk
• Yemeklerden sonra daha kötü olabilen mide ağrısı
• Yutma güçlüğü

Mide kanseri nedenleri nelerdir?

Mide kanseri riskinizi artırabilecek bazı faktörler aşağıda listelenmektedir.

Riski artırmada rol oynuyor gibi görünen diğer şeyler şunlardır:

• H. pylori enfeksiyonu
• Midedeki polipler
• Atrofik gastrit
• Pernisiyöz anemi
• Sigara içmek
• Fazla kilolu veya obez olmak
• Füme, salamura veya tuzlu yiyeceklerde yüksek bir diyet
• Düzenli olarak alkol almak
• A tipi kan grubu
• Epstein-Barr virüsü enfeksiyonu
• Bazı genlerdeki mutasyonlar (CDH1, FOXP3)
• Kömür, metal, kereste veya kauçuk endüstrilerinde çalışmak
• Asbeste maruz kalma
• Ailede mide kanseri öyküsü
• Ailesel adenomatöz polipoz, kalıtsal polipoz olmayan kolorektal kanser (Lynch sendromu) ve Peutz-Jeghers sendromu gibi kalıtsal faktörler

Mide kanseri türleri nelerdir?

Mide kanseri, kanserin hücre yapısına, hangi mide katmanında bulunduğuna ve midede tutulum gösterdikleri bölüme göre farklı türlere ayrılmaktadır.

Mide 5 ana bölümden oluşmaktadır:

• Kardia: Midenin yemek borusuna en yakın bölgesidir.
• Fundus: Midenin, kardiyadan sonraki bölüm olan, üst mide olarak nitelendirilen bölgesidir.
• Korpus: Midenin ana gövdesi olarak nitelendirilen, yüzey alanı olarak en büyük orta bölümüdür.
• Antrum: Midede, yiyeceklerin mide asidi tarafından parçalandığı bölgedir.
• Pilor: Midenin ince bağırsağa bağlanan bölgesidir.

Mide kanserinin en yoğun görüldüğü bölge korpus adı verilen midenin ana gövdesidir.

Ayrıca mideyi çevreleyen ve mide duvarını oluşturan beş doku ve kas tabakası vardır. İçten dışa doğru katmanlar şunlardır:

• Mukoza: Midenin en iç tabakasıdır. Mide asidi ve sindirim enzimlerinin yapıldığı yer burasıdır.
• Submukoza: Mukozanın hemen altında, mukozayı destekleyici katman olarak nitelendirilen katmandır.
• Muskularis propria: Mide içeriğini hareket ettirmeye yardımcı olan kalın bir kas tabakası katmanıdır.
• Subseroza: Midenin en dış katmanın hemen altında yer alan, dış katmanı destekleyici olarak nitelendirilen katmandır.
• Seroza: Midenin dış katmanıdır.

Mide kanseri mukozada başlar. Kanser öncesi mukozal değişiklikleri tespit etmek, hastalığın seyri açısından büyük bir şans olarak nitelendirilmektedir. Kanser hücrelerinin mukozanın alt katmanlarına ilerlemesi, hastalığın şiddeti ve prognozu açısından büyük önem taşımaktadır.

Tümörün hücresel özelliklerine göre en sık rastlanan kanser türü gastrik adenokarsinomdur. Mide adenokarsinomları, tüm mide kanserlerinin yaklaşık %90’ını oluşturmaktadır.

Diğer mide kanseri türleri şunlardır:

• Mide lenfomaları: Midede bulunan bağışıklık sistemi dokusunun kanserleridir. Mide kanserlerinin yaklaşık %5’ini oluşturmaktadır.
• Gastrointestinal stromal tümörler : GIST olarak da bilinen bu tip mide tümörleri iyi huylu (kanserli olmayan) veya kanserli olabilir. Bir tür düz kas dokusu olan Cajal’ın interstisyel hücreleri olarak adlandırılan mide duvarındaki hücrelerden oluşurlar. 
• Nöroendokrin tümörler: Nadir görülen, yavaş büyüyen bir kanser türüdür.
• Metastatik tümörler: Farklı bir organın kanserinin, mideye yayılması sonucu ortaya çıkan tümörlerdir.

Mide kanseri teşhisi nasıl konulur?

Erken evre mide kanseri tanısı genellikle rutin bir kontrol veya tarama sırasında tesadüfi olarak konulur.

Tanı koymak için doktorunuz öncelikle belirtilerinizi ve şikayetlerinizi dinleyecektir ve herhangi bir anormallik olup olmadığını kontrol etmek için fizik muayene yapacaktır. Ayrıca H. pylori bakterilerinin varlığına yönelik test, tam kan sayımı ve çeşitli tümör belirteçleri gibi kan testleri isteyebilirler. En önemli araştırma yöntemi endoskopidir.

Doktorunuz mide kanseri belirtileri gösterdiğinize inanıyorsa, daha ileri testler yapılması gerekecektir. Bu testler şunları içerebilir:

• Üst gastrointestinal endoskopi
• Biyopsi
• Gastrointestinal ultrasonografi
• BT taraması

Günümüzde, üst gastrointestinal endoskopi ve bu endoskopi sırasında alınan biyopsi mide kanserlerinin tanısı için altın standart olarak kabul edilmektedir.

Mide kanseri tedavisi nasıl yapılır?

Mide kanserini tedavi etmek için birkaç yaklaşım vardır.

Ameliyat

Ameliyatın amacı, kanserin tamamını ve etrafındaki sağlıklı dokuların bir kısmını çıkarmaktır.

Mide kanseri için kullanılan operasyonlar şunları içerir:

• Midenin bir kısmının çıkarılması (subtotal gastrektomi): Subtotal gastrektomi sırasında cerrah, midenin kanserden etkilenen kısmını ve çevresindeki sağlıklı dokuların bir kısmını çıkarır. Mide kanseriniz, midenin ince bağırsağa en yakın kısmında bulunuyorsa bu operasyon bir seçenek olabilir. Ayrıca ilerlemiş mide kanseri olan kişilerde semptomları hafifletmek amacıyla subtotal gastrektomi tercih edilebilir. Günümüzde genellikle laparoskopik yöntemle kapalı olarak da yapılmaktadır.
• Tüm midenin alınması (total gastrektomi): Total gastrektomi, midenin tamamının ve çevresindeki bazı dokuların çıkarılmasını içerir. Yemek borusu daha sonra yiyeceklerin sindirim sisteminizden geçmesine izin vermek için doğrudan ince bağırsağa bağlanır. Total gastrektomi en sık midenin gövdesini etkileyen ve gastroözofageal bileşkede yer alan mide kanserlerinde kullanılır. Günümüzde genellikle laparoskopik yöntemle kapalı olarak da yapılmaktadır.

Kemoterapi

Kemoterapi, kanser hücrelerini öldürmek için kimyasalların kullanıldığı bir ilaç tedavisidir. Kemoterapi ilaçları vücudunuzda dolaşarak mide ve midenin ötesine yayılmış olabilecek kanser hücrelerini öldürür.

Kemoterapi, kanseri küçültmeye yardımcı olmak için ameliyattan önce de verilebilir, böylece tümör daha kolay çıkarılabilir. Kemoterapi, ameliyattan sonra vücutta kalabilecek kanser hücrelerini öldürmek için de kullanılır. Kemoterapi bazen radyasyon tedavisi ile birleştirilir.

Kemoterapi, ilerlemiş mide kanseri olan kişilerde tek başına veya hedefe yönelik ilaç tedavisi ile kullanılabilir.

Radyasyon tedavisi

Radyasyon tedavisi, kanser hücrelerini öldürmek için bazı yüksek güçlü enerji ışınları kullanır. Enerji ışınları, siz masada yatarken etrafınızda hareket eden bir makineden gelir.

Mide kanseri için, kanseri küçültmek ve böylece daha kolay çıkarılmasını sağlamak için ameliyattan önce radyasyon tedavisi kullanılabilir. Radyasyon tedavisi, ameliyattan sonra kalan kanser hücrelerini öldürmek için de kullanılabilir. Radyasyon tedavisi bazen kemoterapi ile birleştirilir.

Ameliyatla alınamayan ilerlemiş mide kanseri için, büyüyen bir kanserin neden olduğu ağrı veya kanama gibi yan etkileri gidermek için radyasyon tedavisi kullanılabilir.

Hedefe yönelik ilaç tedavisi

Hedefe yönelik ilaç tedavileri, kanser hücrelerinde bulunan belirli zayıflıklara odaklanır. Hedefe yönelik ilaç tedavileri bu zayıflıkları bloke ederek kanser hücrelerinin ölmesine neden olabilir. Mide kanseri için, hedefe yönelik ilaçlar genellikle ilerlemiş kanserler veya tedaviden sonra geri gelen kanserler için kemoterapi ile birleştirilir.

Doktorunuz, hangi hedeflenen ilaçların sizin için en çok işe yaradığını görmek için kanser hücrelerinizi test edebilir.

İmmünoterapi

İmmünoterapi, bağışıklık sisteminizin kanserle savaşmasına yardımcı olan bir ilaç tedavisidir. Vücudunuzun hastalıklarla savaşan bağışıklık sistemi kansere saldırmayabilir çünkü kanser hücreleri, bağışıklık sistemi hücrelerinin kanser hücrelerini tehlikeli olarak tanımasını zorlaştıran proteinler üretir. İmmünoterapi bu sürece müdahale ederek çalışır.

Mide kanseri için, kanser ilerlediğinde, nüks ettiğinde veya vücudun diğer bölgelerine yayıldığında immünoterapi kullanılabilir.

Mide kanseri prognozu nasıldır?

Mide kanserinin prognozu, kanserin hangi evrede teşhis edildiğiyle doğrudan ilişkilidir. Kanser mide dışına yayılmadan teşhis ve tedavi edilirse 5 yıllık sağ kalım oranı oldukça yüksektir.